Bu bitkinin pek çok değişik türleri vardır. Şifalı olanlar; pembe kırmızı Yakıotu (E.roseum), Küçük çiçekli Yakıotu (E.parviflorum), Dağ Yakıotu (E.montanium), Koyu Yeşil Yakıotu (E.obscrum), Mızrak Yapraklı Yakıotu (E.lanzeolatum), Tepe Yakıotu (E. Collinum), Bataklık Yakıotu (E. Palustre), Çakıl Yakıotu (E. Fleischer), ve Alp Yakıotu (E. Anagalidifolium).

Şifalı bitkiler, küçük çiçeklerinin kırmızımsı-açık pembe veya beyazımsı renginden tanınabilir. Çiçekler sanki çivilenmişler gibi, içinden pamuğa benzer tüylerle kaplı tohumların çıktığı, dar ve uzun tohum kabuklarının üstünden çıkar. Sert tüylü ve ya Uzun Tüylü Yakıotu (E.hirsitum) ve Orman yakıotu (E. Engustifolium) türleri toplanılmamalıdır.

Sağlığa zararlı olan Uzun Tüylü Yakıotu 'nun çiçekleri, küçük çiçekli yakıotunun çiçeklerinden en az beş misli büyük, sapları ve yaprakları etli ve boyuda önemli ölçüde uzundur.

Orman Yakıotu da 150cm kadar uzar ve özellikle ormandaki ve orman kıyılarındaki ağaçsız bölgelerde ve orman kıyılarında yetişir. Erguvan rengindeki büyük çiçekleri, üçgen biçimindeki uzun salkımlar halinde, kırmızımsı renkli sapın üstünde açar. Bu çok fazla rastlanan Orman Yakıotu, çiçeklenme zamanında, ateş kırmızımsı bölgeler halinde göze çarpar. Prostat hastallarında kullanılmaz.

Şifalı türlerin sapı yaprakları ve çiçeklerinin tümü toplanır. Bitkinin yeniden dallanabilmesi için ortadan koparılmalıdır. Toplanan bitkiler taze iken ince ince kıyılır, çayı yapılır ve sabah akşam sabah aç karnına iki fincan içilir.

- İltihap giderici, idrar söktürücüdür. Özellikle prostat iltihaplarında olmak üzere mesane ve böbrek hastalıklarının iyileşmesine taşlarının düşmesine yardım eder. Damla damla, kanlı , irinli, gece idrar problemlerinde, ilaçların yan etkileriyle oluşan onikiparmak barsağı ülserleri, karaciğer hastalıklarında ve barsak bakterilerinin dengesi (florası) bozulduğunda kullanılır.

-Yemekten sonra oluşan hazımsızlık probleminde yakı otu kullanır.

-Prostat ameliyatı sonu oluşan yanma gibi rahatsızlıklarda kullanılır.

-Mesane kanserinde de iki hafta boyunca içilen çay yardımcı olur.

- Işın tedavisi sırasında oluşabilen barsak ve mesanedeki çatlaklardan kaynaklanan ağrılara bir haftalık çay iyi gelir.

- Yakı otu vücuttaki zararlı maddelerin artılmasını sağlar.

-Astım hastalarının tercih ettiği yakı otu, solunum yolu hastalıklarında kullanılan ürünlerden biridir.

-Kaşıntılı cilt hastalıklarına karşı faydalıdır. Kaşıntı için merhem şeklinde de kullanılır. Citteki yara ve yanık izlerini onarır.

-Sara hastalığına iyi gelir.

Çay hazırlamak: Bir bardak su cezvede kaynamaya başladıktan sonra bir tatlı kaşığı yakı otu suyun içerisine atılır ve ocak kapatılarak yaklaşık on dakika çayı demlemeye bırakılır. Ortalama on dakika sonra çay içebilir veya yarasuyu üzerine pansuman yapılabilir. Günde yalnızca iki fincan, sabah aç karnına ve yatmadan önce içilmelidir.

Uzun süreli aralıksız kullanımında bazı bünyelerde kabızlığa yol açabilir. Prostat hastalarında kullanılmaz.