LOKMAN HEKİM
|
|
LOKMAN HEKİM |
|
Şifalı Bitkiler |
Sağlıklı Yaşam |
Mineraller |
Vitaminler |
Hastalıklar |
İlk Yardım |
|
|
- Nane -
(Mentha piperita - Mentha spec) |
|
Ballıbaba ailesine ait olan nane, dünyada 30 kadar türe sahiptir. Nane C ve A vitamini bakımından oldukça zengindir. Ayrıca içeriğinde yüksek oranda potasyum, kalsiyum, magnezyum, protein, folik asit, kalsiyum, çinko, demir, lifler ve omega-3 yağları bulunur. potasyum, folat ve nı da bol miktarda barındırır. %1-3 oranında mentol, menton,
flavonoidler, fenoller, triperten ve tanen içeren uçucu yağ taşır. Kalori içermez.
Salatalara ve yemeklere hoş koku katan taze nane yaprakları yemeklerin besin değerinin
de artmasını sağlar.
Her gün taze nane tüketmek vücudun ihtiyacı olan günlük vitamin ve mineralleri karşılar. - Bahçe nanesinin gölgede kurutulmuş yaprakları reçine, tanen, uçucu yağ içerir. Nanenin gövde ve yapraklarından su buharı damıtımıyla uçucu yağ olan nane esansı elde edilir. Nane ruhu denen bu esans hafif antiseptik, ferahlatıcı, bulantı kesici olarak bir şeker parçası üzerine 2-10 damla damlatılarak alınır. Kuvvetli kokulu, yakıcı, lezzetli bir sıvıdır. - 1gr nane esansı 10gr talk ve 100gr su ile karıştırılıp birkaç gün bekletilir. Bu suyu günde 20-80gr yada nane yapraklarından elde edilen %4-5'lik infusyondan günde 2 bardak içilerek bulantı kesici, gaz söktürücü, koku ve güç verici olarak kullanılır. AĞRIYI AZALTIR -Nane özü, ağrı eşiğini arttırır. Yaprakları, özellikle taze ezilmiş olanlar, baş ağrısını, baş dönmesini giderir.Nane yağı, buruna sürüldüğünde baş ağrısını hafifletir ve migren tedavisinde kullanılır. Nane lapası veya arpa unu ile karıştırılarak yapılan lapası başa uygulanır. Burkulma, çıkık, romatizma ağrılarına sarılır. Çayı da yarım limon suyu ile içilir.-Sütten kaynaklanan meme şişliklerinde lapası uygulanır. -Nane suyu, emziren annelerdeki meme uçlarındaki çatlakları ve meme ucu ağrısını önlemeye yardımcıdır. Bazı araştırmalar, annelerin her emzirmeden sonra memenin etrafındaki alana mentol esansiyel yağı uygulamasının meme başı çatlaklarının ağrısını azalttığını göstermiştir. Doğumun kolay olmasını sağlar. Adet sancılarına iyi gelir. -Diş ağrılarına iyi gelir, ağızda çiğnenir. Çayıyla gargara yapılır. Nane ruhu dişe konulur. -Topikal nane yağı kullanımı zona ağrısını hafifletebilir.MİDE BULANTISI Güçlü ve ferahlatan aroması, yaprakları, özellikle taze ezilmiş olanlar, mide bulantısını giderir. Nane yağı kemoterapiye bağlı mide bulantısını azaltır. Mideye kuvvet verir, mide düşüklüğünü tedavi eder, hazmı kolaylaştırır, mide üşütmelerine, susuzluğa iyi gelir, vücuttaki yelleri giderir. Sinirsel kaynaklı mide bulantılarına da etkilidir.HAZIMSIZLIK Nane bitkisinin sindirimi hızlandırmak ve kolaylaştırmak için safra akışını teşvik ettiği düşünülmektedir. Kapsül olarak alınan nane yağı ve kimyon yağı birleşimi hazımsızlık tedavisinde kullanılan ilaçlara benzer etkilere sahip olduğu gösterilmiştir. Özellikle nanenin yağı hazımsızlığı hafifletmektedir.Nane, besinleri yiyeceklerden emen, yağ tüketen ve kullanılabilir enerjiye dönüştüren sindirim enzimlerini uyarır. İRRİTABL BAIRSAK SENDROMU İrritabl bağırsak sendromu (IBS) yaygın bir sindirim sistemi bozukluğudur. Mide ağrısı, gaz, şişkinlik ve bağırsak alışkanlıklarındaki değişiklikler gibi sindirim belirtileri ile karakterizedir. Nane yağı kapsüllerinin giderek artan bu yaygın bozukluğun tedavisinde güvenli ve etkili olduğu keşfedilmiştir. Nane gastrit boşalmayı arttırdığı ve fonksiyonel mide-bağırsak rahatsızlıkları olan hastalar için klinik ortamda potansiyel kullanımı desteklediği bulunmuştur.AĞIZ KOKUSU Taze nane yaprakları antibakteriyel özelliktedir ve bu yaprakları çiğnemek; ağız kokusunu giderir, nefes almayı rahatlatır. Nane arımalı sakızlarda bu amaçlar için kullanılmaktadır.Nane, dil ve dişleri temizleyerek ağız sağlığına katkıda bulunur. Nane bitkisi yaprakları dişler ve diş etleri üzerine doğrudan sürülür. -Çocuklarda görülen bağırsak kurtlarını döker. Mesane ve bağırsaklarında temizlenmesini sağlar. Basur oluşumunu önler. MEVSİMSEL ALLERJİLERE İYİ GELİR Nane mevsimsel alerji belirtilerinin giderilmesinde umut verici bir tedavidir. Nane yapraklarından elde edilen ekstraktların, saman nezlesi ve mevsimsel alerjiler ile ilişkili ciddi belirtileri şiddetlendiren bazı kimyasalların salınımını baskıladığı gösterilmiştir.SOĞUK ALGINLIĞI ve SOLUNUM YOLU RAHATSIZLIKLARI Nane bitkisinin ana birleşeni olan mentol dekonjestan özelliktedir. Genellikle astım ve soğuk algınlığı kaynaklı solunum rahatsızlıklarının giderilmesinde kullanılır.Burun, boğaz, bronşlar ve akciğerlerin tıkanıklıklarının giderilmesinde etkilidir. Boğazı, burnu ve diğer solunum kanallarını rahatlatır, yatıştırır ve kronik öksürüğe neden olan tahrişleri giderir. -Sinüzitte etkili çözüm sağlar. Kaynatılarak buharı koklandığında sinüs yollarını açar. Büyüyen burun bezlerini küçültür. Vücuda oksijen alınımını artırır. Bu yöntem ayrıca sinirlerin yatıştırılmasında da ekilidir. -Bağışıklık sistemini güçlendirir.Yüksek ateş sırasında tüketildiğinde terlemeyi tetikler ve böylece ateşi kırıp iyileşme sürecini hızlandırabilir. Nanede bulunan mentol, balgam ve mukusun parçalanmasına yardımcı olur. Mentol, ayrıca soğutma etkisine sahiptir ve özellikle çay ile birlikte kullanıldığında boğaz ağrısını ve gribi hafifletir. -Astım, bronşit, öksürükte kullanılır. Süt, bal veya tatlıyla karıştırılarak alınır. Astım sorununa karşı, düzenli kullanılırsa cevap alınabilir. PROSTAT KANSERİ-DAMAR TIKANIKLIKĞI Araştırmalar, nanenin radyasyonun neden olduğu DNA hasarına ve hücre ölümüne karşı koruduğunu, prostat kanseri büyümesini önlediğini göstermiştir. Nanede bulunan rosmarinik asitin antioksidan aktivitesi E vitamininkinden daha güçlüdür. Rosmarinik asit kanser ve damar tıkanıklığı riskini azaltırken serbest radikallerden kaynaklanan hücre hasarlarını önler.Böbrek taşlarının düşürülmesine yardım eder, idrar çıkarmayı kolaylaştırır. Suyundan 15'er gr içilir. Vucutta biriken ödem için: Bir su şişesine taze nane koyulup bekletilir. Sabah kahvaltı öncesi ve sonrası bardak bu sudan tüketilir. Bu karışım vücutdaki zararlı toksinleri idrar yoluyla atmasını sağlar. BEYİN FONKSİYONLARINI GELİŞTİRİR -Dimağı kuvvetlendirir: Nane yağlarının solunmasının beyin fonksiyonunu geliştirdiği düşünülmektedir. Nane yağının uyanıklığı artırmak, endişe ve yorgunluk düzeylerini azaltmak gibi özellikleri de vardır. Ana etken maddenin nane olduğu sakız türlerinden kullanan kişilerde daha güçlü hafıza ve zihinsel uyanıklık düzeyleri gözlenmiştir. Hıçkırık ve uykusuzlukta kullanılır. Sinirleri yatıştırır, ruhsal iktidarsızlığa iyi gelir. Kalbi ferahlatır, tozu organları dinçleştirir. Kalp çarpıntısını durdurur. Süt, bal veya tatlıyla karıştırılarak alınır. NANENİN DİĞER FAYDALARI -Sarılığa, felçlilere iyi gelir. Barsak solucanlarını düşürür. 75grm. nane çöplerinden temizlenerek, 100grm. bal şerbetinin içine bırakılır ve bir müddet bekletilir. Sonra imbikte kaynatılır, ruhu elde edilir. Yarım fincan içilir. -Karaciğeri kuvvetlendirir. -Ayrıca akneye karşı da etkilidir. -Yılan ısırmaları, böcek ve akrep sokmalarına iyi gelir. -Göz sağlığı ve gece görüşü için kritik olan yağda çözünen A vitamini kaynağıdır.-Nane suyu yanıkların iyileşmesi ve yatıştırılması için uygulanabilir. -Romatizma tedavisinde yararlı olabilir. -Tüberkülozun nüksetmesini önlemek için kullanılabilir. -Uçuk tedavisinde kullanılabilir -Tüylenme (hirsutizm) ile baş edebilir -Saç dökülmelerinde suyu ile yıkanır. -Dil kekemeliğinde ve peltekliğinde, ezilerek dile masaj yapılır. -İç kanamaları keser. Nane suyuna sirke ilave edilip içilir. -Bahçede büyüyen nane, karıncaları ve sinekleri yakalamaya yardımcı olur. Nane Limon Çayı Limon C vitamini ve B Vitamini, fosfor, protein ve karbonhidratlar bakımından besleyicidir ve kanserle savaşan antioksidan, kompozit ve flavonoidler içerir. Bu özellikler nane ile birleşince pek çok bakımdan yararlı bir çay ortaya çıkmaktadır.1/2 litre su -1 limon -1 demet taze nanenin yaprakları Hazırlanışı: Bir tencerede suyu kaynatılır. Limonun kabukları soyulur ve bu kabuklar rendelenip kaynar suya nane yapraklarıyla beraber eklenir. Karıştırılır ve 1 dakika boyunca kaynatılıp çay süzülür. Dileyen bal ilave edip içebilir. NANE ÇAY HAZIRLAMAK -Bir litre suya 4-5 tutam taze veya kuru yaprak ve çiçek atılarak demlenir. Sabahları bir fincan içilir. Akşamları ıhlamurla kaynatılıp içilebilir. Bir litre suya 6 tutam nane ve iki tutam hasbalkan (romarin) atılarak yapılacak demleme sporcular için faydalıdır. -Kuru nane yaprağı kaynatılır,
7 su bardağı sıcak su olan bir demliğin içerisine poşet çay ya da nane yaprakları yerleştirilir. Ağzını kapatarak 5 dakika demlenmeye bırakılır. Çay süzülür, üzerine limon ve bal ekleyerek içilir. Nane çayı günde ortalama 2-3 bardak içilmesi önerilir. Daha fazlası zararlı etkilere neden olabilir.
-Nane yağı, yüksek dozlarda alındığında toksik etki gösterebilir, boğazı ve burunu tahriş edebilir. -Saf mentol zehirlidir ve asla dâhili olarak alınmamalıdır. -Safra taşı sorunu olanlar nane tüketirken dikkatli olumalı. -Asit reflü veya gastroözofageal reflü hastalığından (GERD) muzdaripseniz, nane çayı içmek, mide asidinin yemek borusuna geri akışını artırarak durumu kötüleştirebilir -Hamileler (kas gevşetici etkisi sebebiyle), emziren anneler, bebekler veya küçük çocuklar nane çayı içmekten ve nane türlerini tüketmekten kaçımalı. -Bir bebeğin veya küçük bir çocuğun yüzüne nane yağı uygulamamalı, çünkü bu nefes almayı engelleyen spazmlara neden olabilir. Naneden gelen aromatik yağ ciddi solunum problemlerine neden olabilir. -Nane mide asidini azaltmak için alınan, diyabet tedavisi için kullanılan ilaçlar, tansiyon ilaçları ve siklosporin de dâhil olmak üzere bazı reçeteli ilaçlarla etkileşime girebilir. Nane kadın ve erkek hormonlarının üzerinde olumu etkiler vardır fakat yoğun kullanılırsa var olan cinsel istek duygularının körelmesine sebep olur. |